OP ZOEK NAAR EEN STAL (4e Pasen A – 30 april 2023) door Joost Koopmans OSA
Iemand neemt afscheid van een vriend omdat hij gaat verhuizen.
‘Als je in de buurt bent”, zegt de vriend, ‘weet dan dat mijn deur altijd voor je openstaat.’ Warme woorden die de pijn van het afscheid nemen verzachten.
Open deur
Het stadsklooster wil ook een huis zijn waar de deur openstaat voor zoekers en zieners, waar ieder welkom is en niemand wordt buitengesloten. Want het is belangrijk dat er midden in de maatschappij waar haast en drukte heerst, ook plekken zijn waar je kunt ont-haasten, waar je tot je diepere zelf kunt komen via verhalen en rituelen, gebeden en gezangen. Een deur die naar stilte openstaat, waarna je er met een opgeladen ziel weer tegen kunt.
Bonus intra – melior exi
Bij het klooster waar mijn wortels liggen – augustijnenklooster Mariënhage in Eindhoven- staat voor de deur op een steen gebeiteld: ‘Bonus intra’: kom goed binnen. En na je verblijf, als je weer naar buiten gaat lees je op de andere helft: ‘melior exi’ : ga beter weg. Binnen op verhaal komen, zodat je het buiten weer áán kunt!
‘Ik ben de deur.”
Tegen deze achtergrond begrijpen we ook de beeldspraak die Johannes op Jezus toepast door hem te laten zeggen: ‘ik ben de deur. Wie door mij binnenkomt zal gered worden, die kan vrij in en uitgaan en zal groene weiden vinden.’ Wie Jezus wil volgen treedt dus niet toe tot een slotklooster met tralies waarachter ‘de schapen’ gevangen zitten en verder geen kant meer opkunnen. D e deur waarover Johannes spreekt wil enkel bescherming bieden tegen de nacht, tegen het donker, tegen het kwaad, zodat de schapen uitgerust en wel, op zoek kunnen gaan naar grazige weiden.
Een juiste mix
Wie Jezus wil volgen spiegelt zich aan de beelden die Johannes in zijn evangelie over hem oproept. Ook wij zijn zijn kudde, die er iedere zondag op uitgestuurd wordt om midden in het leven met elkaar op weg te gaan naar grazige weiden, en ook anderen plekken te wijzen waar echt leven en geluk te vinden zijn. Maar, zo lezen we verder in het evangelie, als de leerlingen terugkeren van hun missie, zegt Jezus: ‘laten we naar een stille plek gaan om er een weinig te rusten.’ Want als we doordraven, de deur nooit dicht doen, het gesprek met onszelf, met elkaar en met God verontachtzamen, hebben we op den duur de mensen die komen en gaan ook niets meer te bieden. Ieder klooster, ook een stadsklooster- moet de juiste mix weten te vinden tussen ‘intra’ en ‘exit’. Anders gaat het fout. Denk aan de experimenten van de jaren 60 toen religieuzen hun kloosters verlieten en zich gingen hergroeperen in huizen zonder kapel, zonder binnenruimte: het liep (vergeef mij dat ik het door mijn korte spreektijd ongenuanceerd moet zeggen) maar het liep fout. Net zoals de open communes uit die tijd die één gtote familie wilden vormen zonder privacy…de kinderen uit die communes klaagden later over een gebrek aan intimiteit.
Sancta Maria
Afgelopen december zijn we als geloofsgemeenschap van de Boskapel naar dit klooster S. Maria getrokken, en nu we hier een tijd zijn, immers ’the proof of the pudding is in the eating’, blijkt dat we niet voldoende binnenruimte hebben, te weinig ‘intra’. Deze kapel is een ruimte die door tegenvallende huurinkomsten zodanig moet worden uitgebaat, dat wij er te weinig eigenheid kunnen opbouwen, dat het geen echt thuis kan worden. Zo voelt het. Dus zouden we onze spullen weer op moeten pakken op zoek naar een nieuwe stal? De weg daarheen is al bekend…
Van de andere kant: hebben we alle mogelijkheden die S. Maria te bieden heeft al verkend…openen er zich misschien nog nieuwe, onvermoede mogelijkheden?
Gaan of blijven: daarover zijn we in discussie. De bijdrage van deze kloosterling in dit gesprek zit hem in de voorafgaande overweging die ik samenvat met deze vraag: biedt dit klooster ons voldoende binnenplaats waar we een thuis kunnen bouwen voor onszelf en anderen?
Wensen
Voor de overhuizing kregen we van de augustijnen een ikoon mee van Maria, moeder van goede raad. Moge zij wijsheid verschaffen aan de kloosterraad. En laat ons hopen en bidden dat we, geleid door de Goede Herder, als één kudde bij elkaar blijven.
Joost Koopmans osa, 30 april 2023
