Matteüs 11, 25-30
Zacharia 9, 9-10

 

Als een stel naar de relatietherapeut komt dan stelt die op een gegeven moment de vraag: houd je nog van elkaar? En ja, dat is dan moeilijk, want er zit aan beide kanten zoveel wrok en gekwetstheid, boosheid en irritatie. Dan is de volgende vraag: ga eens terug naar de tijd dat je verliefd werd op elkaar. Waar viel je toen op? Wat deed je hart sneller kloppen? Met andere woorden: is er onder jullie ruzie jullie liefde wellicht toch nog aanwezig?

De profeet Zacharia is zo’n relatietherapeut. Het volk Israël is uit de Babylonische Ballingschap teruggekeerd. Generatieslang hebben ze overleefd door vast te houden aan de dromen hoe het zou zijn als we weer thuis komen. Als God ons thuisbrengt uit onze ballingschap dat zal een droom zijn. – Maar nu valt het een beetje tegen. Het herstel laat op zich wachten en het is helemaal niet zo’n droom.

Ze zijn weliswaar thuisgekomen, maar ze merken nu dat zij niet zonder kleerscheuren uit de ballingschap gekomen zijn. Het volk is flink beschadigd, het wil maar niet vlotten. Men is verdeeld en ze geven elkaar de schuld. En we weten hoe dat gaat, dan schuif je ook je eigen schuld af op de ander. En na verloop van tijd blijk je zelfs weer iets van toenadering tot elkaar te vinden door samen de schuld op iemand te schuiven die het sowieso niet meer goed kan doen. Dat verbindt.

In zo’n situatie komt Zacharia. En als een relatietherapeut vraagt hij aan de mensen: wat was toch alweer onze droom? Wat was toch alweer ons verlangen? Waar hoopten we op? Waardoor lieten we ons inspireren en wat dreef ons toch? – Zijn we dat nu vergeten? Of zit het toch nog ergens diep in je hart? Lukt het jou om jouw liefde, jouw droom wellicht toch weer op te diepen? En zou het wellicht zelfs zo kunnen zijn dat die gezamenlijke droom jullie weer tot elkaar brengt?

Zacharia hoeft die droom alleen maar aan te stippen: ‘Juich, Sion, Jeruzalem, schreeuw het uit van vreugde!’ En iedereen kan die woorden verder op dreunen: ‘Je koning is in aantocht, bekleed met gerechtigheid… nederig… op een ezel… Hij zal vrede stichten… tot aan de einden der aarde.’

– Zelfs nog eeuwen later zullen de evangelisten Matteüs en Johannes dezelfde woorden laten klinken bij de intocht in Jeruzalem. Ook al gaat Jezus zijn einde tegemoet, toch blijft die droom overeind. –

Ja, dat willen we. We willen dat het weer goed is, dat we het weer goed met elkaar hebben. Dat we elkaar weer vinden omdat we hetzelfde verlangen delen. Dat we open en eerlijk kijken naar wat ons verdeelt, maar dat we onze verdeeldheid uiteindelijk overwinnen door elkaar opnieuw te leren vertrouwen. – ‘Juich, Sion, Jeruzalem, schreeuw het uit van vreugde!’, dat gevoel, daar willen we weer naartoe.

‘Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan,’ zegt Jezus in ons evangelie. Ja, inderdaad vragen wij hem om onze vermoeidheid en onze lasten van ons weg te nemen. Om het juk van de verdeeldheid weg te nemen, om het juk van wat de ander ons aangedaan heeft te verlichten. Zodat we met nieuwe energie onze schouders zetten onder het lichte juk van ons gezamenlijk verlangen.

Dat we weer terugkeren naar ons hart, zoals Augustinus ons dat telkens weer op het hart drukt. Keer terug naar je hart en herken daarin de Schepper ervan. Zie daarin de droom, de liefde, waar jullie samen naar verlangen.

Herken daarin dat we een gemeenschap zijn, waar we het evangelie zo verstaan dat ieder mens ertoe doet. U bent immers allen zijn tempel geworden, zegt Augustinus, en dat vinden we ook gelden voor niet-kerkmensen. Waar we daarom de verbinding zoeken met alle mensen van goede wil die op welke manier dan ook naar zin zoeken, en naar wat ons overstijgt en verbindt. Waar we vreugde hebben aan mensen die niet in de man-vrouw-kaders passen. Waar ons eigen knusse bedoeninkje niet ons doel is, maar ons vertrekpunt, om van daaruit tot zegen te zijn in de vragen van onze tijd. Waar we zingen wat onzegbaar is, waar we door de muziek en door de rituelen telkens weer opgetild worden naar de droom en naar ons verlangen.

Is dat ongeveer het lichte juk wat ons past? Het juk waar we samen onze schouders onder willen zetten?

Zacharia brengt zijn mensen weer terug naar de droom waar het hen allen om begonnen was. De ballingschap is voorbij, willen ze elkaar nog langer in ballingschap houden onder het juk van wrok en verwijten? Of lukt het hen om de oude liefde en de oude droom te herontdekken? ‘Mijn juk is zacht en mijn last is licht’, zegt Jezus. Zullen we elkaar weer vinden onder het zachte juk van onze droom? Zullen we weer samen onze schouders zetten onder ons verlangen?

 

Ekkehard Muth, 9 juli 2023