3e zondag door het jaar B * JAAR VAN GENADE
Vandaag presenteert Jezus in de synagoge het program van zijn openbare leven.
Geraakt door het visioen van Jesaja voelt hij zich geroepen aan armen het goede nieuws te brengen,
gevangenen verlossing aan te kondigen, blinden dat ze zullen zien en onderdrukten hun bevrijding.
Kortom: hij kondigt een jaar van genade aan, een goede tijd.
Laten wij ons ook raken door dat visioen van een nieuwe wereld,
werken wij mee aan de kracht van het goede?
Evangelie: Lukas 1, 1-4; 4, 14-21
In het evangelie dat we zojuist hoorden, maken we kennis met een soort lekendienst in de joodse synagoge. De Schrift wordt geopend door Jezus, hij leest voor uit de profeet Jesaja, waarna hij de gelezen tekst toelicht en actualiseert. Jezus was een leek, hoorde niet tot de schriftgeleerden of priesters. Daarom is iedereen wel benieuwd wat deze man uit het kleine Nazareth te zeggen heeft.
En wat krijgen ze te horen? Dat de eeuwenoude droom van Jesaja over gerechtigheid en maatschappelijke gelijkheid nu echt gaat beginnen.
Lukas schreef zijn evangelie in de jaren 70-80. Hij getuigt van wat hij in Jezus had gezien: hoe deze met inzet van zijn hele persoon had gewerkt aan het visioen van Gods Rijk. Hij had de armen hoop en erkenning gegeven, en mensen die op wat voor wijze ook gevangen zaten, bevrijd. Hij had mensen zicht gegeven en van verblindheid genezen.
De 1e christenen zagen duidelijk hoe Jezus van dat visioen van Gods rijk zijn levensprogram had gemaakt. In deze mens was Gods Geest werkelijk tastbaar geworden en het genadejaar begonnen! Ze lieten er zich door raken en zo groeiden ze in gemeenschapszin. Er was niemand onder hen die gebrek leed, zo lezen we in de Handelingen van de Apostelen. Dat was toen…
En nu, 2000 jaar later, komen christenen nog steeds bij elkaar om de Schrift te openen en te luisteren naar het testament dat Jezus ons naliet: zijn visioen van een nieuwe wereld waarin niet geld, aanzien, succes, politieke invloed van het grootste belang zijn, maar nederigheid, vriendelijkheid en naastenliefde. Het is een visioen voor alle tijden omdat de werkelijkheid altijd ver achterblijft bij het ideaal. Zo zorgt onze coronatijd voor verdeeldheid, de samenleving verhard, Kamerdebatten worden hard op hard gespeeld. Er is een gebrek aan visie, omdat het grote religieuze verhaal uit onze samenleving is verbannen. De ik-cultuur wint het van de wij-cultuur. Zegt het boek der Spreuken niet: ‘waar het visioen ontbreekt, verwildert het volk?’ Is onze samenleving inderdaad niet te bandeloos geworden? Me-too affaires.. geweld tegen hulpverleners..
Daarom geloof in de kracht van het christelijke verhaal. Mensen gedijen pas bij verbondenheid en zingeving. De eeuwenoude droom van gerechtigheid en gelijkheid brengt mensen tot elkaar. Denk bijvoorbeeld aan de droom van ds. Martin Luther King uit de 60er jaren van de vorige eeuw. ‘I have a dream’, zo profeteerde deze zwarte voorvechter voor gelijke rechten tijdens zijn beroemde speech in Alabama. ‘I have a dream that our nation will be transform one day into a beautiful symphony of brotherhood.’ En ook al zijn er nog steeds schrijnende kloven tussen zwart en wit, die droom werkt nog steeds als een bron van inspiratie en kracht. Zo bleek onlangs nog bij de viering van zijn geboortedag op 17 januari, M.L.King-day.
En zo komen wij hier samen om het visioen van Jezus gaande te houden. Dit jaar wordt zijn evangelie ons verteld door Lukas, met zijn voorliefde voor behoeftigen en lijdenden. Ook gelijkenissen als het verloren schaap en de verloren zoon horen tot zijn repertoire. Verhalen die in onze wereld vol tegenstellingen tussen wij en zij een ander geluid laten horen: over brotherhood, fraterniteit, zinsverband, gemeente…
Tijdens de advent stond in deze kapel een krans met vier kaarsen. Elke zondag werd een kaars méér aangestoken, groeiend licht op weg naar Kerstmis. In mijn verbeelding zie ik hier nu een jaarkrans staan, en elke zondag komt er na het gedeelde Woord een lichtpuntje méér bij. Want zoals alles wat groeit licht nodig heeft, zo hebben wij het licht van Jezus’ woord nodig om zijn visioen te laten groeien in ons hart. Mits goed verteld en jij jezelf er goed in verdiept, maken de verhalen van Jezus je sterk en geven ze licht in een donkere tijd.
Joost Koopmans o.s.a.
